Spitsbergen Antlaşması Yürürlüğe Girdi: Türk Vatandaşlarına Svalbard’da Yeni Haklar

Türk Vatandaşları ve Şirketleri Svalbard’da Mülk Edinebilecek ve Ticari Faaliyetlerde Bulunabilecek

Spitsbergen Antlaşması’nın Türkiye açısından yürürlüğe girmesiyle, Türk vatandaşları ve şirketleri artık Svalbard Takımadaları’nda mülk edinme ve oturma hakkına sahip olacak. Ayrıca, Türk öğrenciler Svalbard Üniversite Merkezi’nde eğitim alabilecek.

Arktik bölgesinde yer alan Svalbard Takımadaları’nın statüsünü belirleyen Spitsbergen (Svalbard) Antlaşması’na Türkiye’nin taraf olması, Türk vatandaşları ve şirketlerine bu bölgede yeni haklar sağladı. Bu gelişme ile birlikte denizcilik, madencilik, bilimsel araştırmalar ve ticaret gibi alanlarda Türkiye’nin varlığı güçlenecek.

Antlaşmanın Yürürlüğe Girmesi

Dışişleri Bakanlığı’ndan alınan bilgilere göre, 7 Mart 2025 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Spitsbergen Antlaşması Türkiye için resmen yürürlüğe girdi.

1920 yılında Fransa’nın başkenti Paris’te imzalanan ve 1925’ten itibaren geçerli olan bu antlaşma, Norveç’in adalar üzerindeki egemenliğini tanımakla birlikte, taraf ülkelerin vatandaşlarına Svalbard’da mülk edinme, oturma, balıkçılık, madencilik ve bilimsel araştırma yapma haklarını tanıyor.

Türk Vatandaşları İçin Yeni Haklar

Bu gelişmeyle birlikte:

• Türk vatandaşları ve şirketleri Svalbard’da mülk sahibi olabilecek ve ikamet edebilecek.
• Adaların kara sularında balıkçılık faaliyetlerinde bulunabilecek.
• Denizcilik ve madencilik alanlarında ticaret yapabilecek.
• Türk bilim insanları, kurulacak Türk Bilim İstasyonu’nda araştırmalar gerçekleştirebilecek.
• Türk öğrenciler, Svalbard Üniversite Merkezi’nde eğitim alma şansına sahip olacak.

Türkiye’nin Arktik Stratejisi

Türkiye, bu adımla Arktik bölgesindeki doğal kaynaklardan yararlanmayı, bilimsel ve ekonomik faaliyetlerini artırmayı hedefliyor. Aynı zamanda, Türkiye’nin Arktik Konseyi’ne gözlemci üye olma hedefi de korunuyor.

Son yıllarda Türkiye, Arktik bölgesine yönelik bilimsel keşiflerini de artırmış durumda. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (TÜBİTAK MAM) öncülüğünde düzenlenen Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferleri kapsamında, Norveç’in münhasır ekonomik bölgesi ile Svalbard Adaları ve kara sularında yürütülen dördüncü keşif (TASE-IV) 26 Haziran - 25 Temmuz 2024 tarihleri arasında başarıyla tamamlandı.

Bu gelişmeler, Türkiye’nin Arktik bölgesinde daha aktif bir rol üstlenmesini sağlayacak önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor.